Jak zmieniają się poglądy Polek i Polaków? „Coraz mniej popierających prawicę”

Autor: OGB Pro 24 marca 2021

Jak przez ostatnie dwa lata zmieniły się poglądy Polek i Polaków? Porównanie naszych badań pokazuje, że po raz pierwszy od lat widoczne jest rosnące poparcie dla poglądów lewicowych. Największa zmiana widoczna jest w grupie najmłodszych wyborców.

Postanowiliśmy porównać wyniki badań przeprowadzonych w 2019 i 2021 roku, by sprawdzić, jak zmieniły się poglądy Polaków w ostatnich dwóch latach. Przez ostatnie lata zauważalny był trend, zgodnie z którym młodzi Polacy częściej głosowali na konserwatywne partie polityczne. W ostatnim czasie doszło jednak do radykalnej zmiany poglądów wielu grup Polaków. Z którą stroną polityczną dziś identyfikują się wyborcy?

Postanowiliśmy porównać deklaracje respondentów z badania, które przeprowadziliśmy w połowie 2019 roku z najnowszym badaniem z 2021 roku. Wyniki pokazały, że Polacy coraz częściej szukają swoich reprezentantów wśród polityków o lewicowych i centrowych poglądach.

Które Odnawialne Źródła Energii (OZE) mają w Polsce największy potencjał?

W najnowszym raporcie przygotowanym przez IBSP zapytaliśmy, które odnawialne źródła energii mają zdaniem Polaków największą przyszłość. Chcemy OZE z wiatraków, czy ze słońca? Artykuł jest częścią większego raportu dotyczącego przyszłości energetyki w Polsce dostępnego na StanPolityki.pl.

Polki zmienią oblicze polskiej polityki?

W badaniu z maja 2019 roku 22,27% Polek określiło swoje poglądy jako centrowe. W najnowszym badaniu Polki o poglądach centrowych stanowiły porównywalną  grupę badanych – do marca 2021 roku ich liczba zmalała nieznacznie do 21,71%. Od 2019 roku znacznie zwiększyła się grupa Polek określających swoje poglądy jako raczej lewicowe (z 15,63% do 20,04%), oraz kobiet określających swoje poglądy jako zdecydowanie lewicowe – z 7,32% w maju 2019 roku do 11,74%  marcu 2021 roku. Łącznie poglądy lewicowe wśród Polek w ciągu 2 lat wzrosły o 8,83 p.p. Kobiety o poglądach prawicowych stanowiły mniejszość w badaniu z marca 2021 roku. 11,66% kobiet określiło swoje poglądy jako raczej prawicowe, 15,01% badanych kobiet określiło swoje poglądy jako zdecydowanie prawicowe. To oznacza, że przewaga poglądów lewicowych nad prawicowymi wśród kobiet wynosi 31,78% do 26,67% – jeszcze dwa lata temu to poglądy prawicowe przeważały 32,75% do 22,95%.

Poglądy polityczne kobiet (wiosna 2019 r.)

  • Lewicowe
  • Prawicowe

Poglądy polityczne kobiet (wiosna 2021 r.)

  • Lewicowe
  • Prawicowe

Nieco inaczej w badaniu odpowiadali mężczyźni. W najnowszym badaniu w grupie ankietowanych mężczyzn znalazło się jedynie 4,63% osób o poglądach zdecydowanie lewicowych oraz 16,51% o poglądach raczej lewicowych. 29,11% Polaków określiło swoje poglądy jako centrowe. Liczba mężczyzn określających swoje poglądy jako centrowe wzrosła od maja 2019 roku o 4,05 p.p. W badaniu to mężczyźni częściej niż kobiety określali swoje poglądy jako prawicowe. Wiosną 2019 r. 22,40% zadeklarowało swoje poglądy jako raczej prawicowe i 19,78% jako zdecydowanie prawicowe. Tutaj zmiana poglądów nie jest aż tak drastyczna, ale też widoczny jest trend zmiany poglądów na bardziej lewicowe. W porównaniu z wiosną 2019 roku wśród mężczyzn liczba osób o poglądach lewicowych wzrosło z 18,2% do 21,14%. W ciągu dwóch ostatnich lat zmalała liczba osób o poglądach prawicowych z 42,18% do 36,26%, czyli nadal mężczyzn o poglądach prawicowych jest niemal dwa razy więcej niż tych o poglądach lewicowych.

Poglądy polityczne mężczyzn (wiosna 2019 r.)

  • Lewicowe
  • Prawicowe

Poglądy polityczne mężczyzn (wiosna 2021 r.)

  • Lewicowe
  • Prawicowe

Młodzi ludzie coraz częściej patrzą w lewo

W naszym obecnym badaniu 36,82% młodych ludzi (18-29) odpowiedziało, że posiada poglądy lewicowe. To wzrost aż o 23,67 p.p. względem wyników z maja 2019 roku. W tamtym czasie jedynie 13,15% osób w wieku 18-29 określało się jako osoby o lewicowych poglądach. Dla porównania poglądy prawicowe w tej grupie wiekowej wiosną 2019 roku deklarowało 41,65% badanych, w analogicznym badaniu wiosną 2021 roku z prawicą utożsamiało się już tylko 25,51% młodych ludzi.

Sympatie polityczne Polaków zmieniły się też w innych grupach wiekowych. W najnowszym badaniu IBSP w grupie 30-39-latków 24,59% badanych deklarowało, że posiadają poglądy lewicowe, 27,26% identyfikowało się z poglądami prawicowymi.

W 2019 roku w tej grupie wiekowej poglądy prawicowe deklarowało 35,21%, co oznacza spadek o 7,95 p.p. względem 2019 roku. Grupa osób o poglądach lewicowych powiększyła się o 3,25 p.p. (21,34% w badaniu z 2019 r.). 35,81% badanych w 2019 roku 60-69-latków określało swoje poglądy jako prawicowe, w 2021 roku grupa ta powiększyła się o 5,15 p.p. (40,96%). Zmiana zaszła również w przypadku deklaracji poglądów lewicowych – 21,56% 60-69-latków w 2019 roku określała swoje poglądy jako lewicowe, w 2021 grupa ta powiększyła się o prawie 2,2 p.p. (23,76%).

Poglądy młodych Polaków (18-29 lat) – badanie wiosna 2019 r.

  • Lewicowe
  • Prawicowe

Poglądy młodych Polaków (18-29 lat) – badanie wiosna 2021 r.

  • Lewicowe
  • Prawicowe

Jak zmieniające się poglądy Polek i Polaków wpływają na sondaże

W wyborach parlamentarnych w 2019 roku Prawo i Sprawiedliwość miało poparcie wśród kobiet i mężczyzn na porównywalnym poziomie. Wśród kobiet to poparcie wynosiło 43% a wśród mężczyzn 44,1% (wyniki badania exit poll). W naszym najnowszym badaniu poparcie dla PiS już znacząco różni się w tych dwóch grupach. Wśród mężczyzn poparcie dla Prawa i Sprawiedliwości wynosi 33,39%. Oznacza to, że od czasu wyborów parlamentarnych spadło o prawie 11 p.p. jednak największą zmianę widać wśród kobiet, wśród których na PiS chce głosować 24,27%, czyli aż o 19 p.p. mniej niż w wyborach 1,5 roku temu. Trudno nie zauważyć tu korelacji ze zmianą poglądów w tych dwóch grupach, a to oznacza, że PiS-owi trudno będzie wrócić do wyników z wyborów 2019 na bazie tego samego elektoratu. Politycy partii rządzącej będą zmuszeni szukać wyborców gdzie indziej np. wśród mocno prawicowych młodych mężczyzn dziś głosujących na Konfederację.

Poparcie dla PiS – kobiety i mężczyźni (wiosna 2019 – exit poll)

  • Kobiety
  • Mężczyźni

Poparcie dla PiS – kobiety i mężczyźni (wiosna 2021)

  • Kobiety
  • Mężczyźni

Komu ufają Polki i Polacy?

Jak pokazuje nasze cykliczne badanie dotyczące zaufania do rządu i opozycji większość Polek i Polaków deklaruje brak zaufania do czołowych partii politycznych. Stwierdzenie „Nie popieram ani partii rządzącej, ani opozycji” poparło 38,57% Polek i 35,43% Polaków. Badani prawdopodobnie są rozczarowani działaniami polityków posiadających mandat poselski. Brak zaufania dla ich pracy oznacza również, że propozycje zmian, które deklarują politycy, nie są odpowiedzią na aktualne potrzeby wyborców.

Porównując poparcie kobiet i mężczyzn dla partii rządzącej i opozycji widzimy, że niezależnie od płci Polki i Polacy mają większe zaufanie dla działań polityków opozycji (kobiety – 38,39%, mężczyźni – 36,80%). Partię rządzącą poparło 23,04% Polek i 27,77% Polaków. Wyborcy nadal oczekują od polityków opozycji reagowania na działania partii rządzącej i proponowania zmian lub konsensusu politycznego, który byłby alternatywą dla decyzji jednej partii i odpowiadał interesowi szerszej grupy niż wyborcy Prawa i Sprawiedliwości.

Prognozy Stanu Polityki

Prognoza szans partii w wyborach parlamentarnych

15.09.2023

Poparcie w %
Wykres prawdopodobieństwa w %
Szanse poszczególnych partii
PiS
84.10%
(37.00%-40.00%)
KO
88.30%
(30.00%-33.00%)
Trzecia Droga
95.70%
(7.00%-10.00%)
Nowa Lewica
91.20%
(7%-10.00%)
Konfederacja
98.30%
(9.00%-12.00%)

Czytasz ten artykuł w ramach darmowego dostępu. Aby uzyskać więcej treści, analiz, badań i raportów - zarejestruj się i sprawdź 2 tygodniowy okres próbny.

Unikalne poszerzone sondaże i badania, przygotowywane specjalnie dla StanPolityki.pl przez IBSP
Prognozy podziału mandatów do Sejmu, Senatu, Europarlamentu
Raporty specjalne, rankingi miast oraz rankingi prezydentów
Cykliczny newsletter w wersji polskiej i angielskiej oraz indywidualny dostęp do sondaży i prognoz przed ich publikacją
Dostęp do wszystkich aktualnych i archiwalnych analiz StanPolityki.pl
Sesje Q&A dotyczące polityki ogólnopolskiej

Przeczytaj także

Raport – frekwencja – 07.2024

Czy Polacy chcieliby wziąć udział w wyborach, gdyby odbyłyby się one w najbliższym czasie? Ile wyniosłaby frekwencja w tym głosowaniu? Sprawdzamy w badaniu Ogólnopolskiej...

Kim są przyszli wyborcy? – 05.2024

Kim są osoby, które deklarują, że są 100% pewne swojego udziału w kolejnych wyborach według badania OGB? Kto pojawi się częściej przy wyborczych urnach,...

Fałszowanie wyborów – raport (05.2023)

Zarzut o sfałszowanie wyborów pojawia się po prawie każdych wyborach, a podnoszony jest przez elektorat partii, która przegrała lub uzyskała niezadowalający wynik. W związku...

Ocena państwowych spółek (04.2023)

Po pytaniu o poparcie dla prezesów najważniejszych instytucji w Polsce czas na ocenę działalności największych spółek w Polsce. Co Polacy sądzą o PKN Orlen,...

Ranking prezesów instytucji (03.2023)

Adam Glapiński, Marian Banaś, Julia Przyłębska, Paweł Borys czy Marcin Wiącek - kto z nich może cieszyć się dziś największym zaufaniem wśród Polaków? Czy...